نمایش خلاق

نمایش خلاق

سلام خدمت مربیان گرامی و والدین مهربان که دغدغه ی کودک و نوجوان خود را در زمینه اجتماعی و فرهنگی در محیط جامعه را دارند. در نظر گرفتم که دراین مقاله شما رو با مقاله ای کوتاه در ارتباط با نمایش خلاق چیست آشنا کنم .
یکی ار روش‌های جذاب رشد خلاقیت کودکان از طریق اجرای نمایش خلاق و ایفای نقش است.

خلاقیت را می‌توان جزء جدا نشدنی هر هنری دانست از جمله هنر نمایش،از هنر نمایش نیز می‌توان به نمایش خلاق اشاره نمود که براساس بازی نمایشی بوجود می‌آید و یک شکل طبیعی نمایش برای کودکان است. درحقیقت نام دیگر نمایش خلاق را می‌توان نمایش غیر رسمی دانست که در آن صحنه‌ای وجود ندارد و اعمال و گفتار کودکان بداهه شکل می‌گیرد. مربی با کودکان حرف می زند تا نظرهای آنها شکوفا شود.

این نظرها در تمرین‌ها و بازی‌های نمایشی پرورش می‌یابد. در اصل مربی نقش راهنما را ایفا می‌کند. در نمایش خلاق لباس و لوازم مهم نیستند، چون شخصیت پردازی درست، از حرکت بدن، پانتومیم و گفتار بداهه ناشی می‌شود. هدف نمایش خلاق فراهم آوردن تجربه‌ای خلاق و ارزشمند برای کودکان است که در آن می‌توان مسائل آموزشی و پرورشی بسیاری را با ظرافت هرچه تمام جای داد. کودکان اجرا را بسیار دوست دارند، بعد از آنکه مدتی با یگدیگر کار و نسبت به نمایش خود احساس آرامش کردند، می‌توانند آنرا برای گروهی از کودکان و حتی بزرگسالان اجرا کنند.
در طراحی نمایش خلاق برای هر گروه سنی روش‌های کلی زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
• حرکات ریتمیک
• پانتومیم
• شخصیت سازی
• بداهه پردازی
که در مورد هر کدام از این موارد برای شما توضیحی کوتاه خواهم داد.

حرکـات ریتـمیـک

هرگونه حرکات بدنی مثل انواع راه رفتن: راه رفتن معمولی، راه رفتن با طناب فرضی که به سر، بینی، شکم، لگن، زانو و پنجه‌های پا بسته شده است.
راه رفتن حیوانات: از بچه‌ها می‌خواهیم نشان دهند هر حیوانی چطور راه می‌رود.
راه رفتن آدمهای مختلف، شخصیت‌های مختلف، راه رفتن در سنین مختلف زندگی، راه رفتن با پای شکسته، راه رفتن با دست چسبیده به بدن، راه رفتن روی شن، راه رفتن روی شیشه، راه رفتن با وزنه، راه رفتن تند، راهپیمایی، ایستادن، دویدن، پریدن و…
در ابتدا تمام افراد گروه باهم حرکات را انجام می‌دهند تا شرایط لازم برای ایجاد اعتماد به نفس و از بین رفتن کم رویی و خجالت بین کودکان فراهم شود. کم کم تمرین‌ها را گسترش می‌دهیم تا جایی که هر کودک به تنهایی توان انجام حرکات و حتی بیان دیالوگها را بدست آورد.

برای ایجاد حرکات مختلف می‌توانیم از ریتم‌ها و ضرب آهنگ‌های مختلف و متفاوتی استفاده کنیم، برای ایجاد ریتم و ضرب آهنگ هم می‌توان از وسایل و ابزار مختلف نظیر دستگاه پخش موسیقی استفاده کرد.

پانتـومیـم

پانتومیم از همان مراحل اولیهٔ نمایش خلاق آغاز می‌شود و شباهت زیادی با حرکات ریتمیک دارد با این تفاوت که در آن برای بیان موضوع و احساسات فقط از حرکت استفاده می‌شود بدون بکارگیری کلام. برای ارایهٔ آن حتی می‌توان از هیچ موسیقی و صدایی استفاده نکرد.

پانتومیم را می‌توان با اعمال سادهٔ انفرادی، خلق تصویر با بدن، و پانتومیم روایی یعنی روایت داستان با بازی و بدون استفاده ازکلام، به کار گرفت. در اینجا هم بسته به موقعیت و سن افراد گروه می‌توان از آشناترین اعمال و ساده‌ترین آنها شروع کرد. برای نمونه تمرین‌های زیر ارائه می‌شود:
سفر با اتوبوس-گفتگوی تلفنی- تماشای تلویزیون- بریدن درخت- نخ کردن سوزن- دِرو کردن- مورچه‌ای که دنبال غذاست- نان پختن- میوه چیدن از درخت- بوی دود و کشف آتش- کمک به کور- بازی با توپ خیالی- راه رفتن در شن، روی شیشه، با پایی شکسته- ساختن شکلهای هندسی (مثلث، مربع، دایره و…) در فضا- بدن شما بادکنکی است که کم کم باد می‌شود و در یک آن خالی می‌شود. مسواک زدن- بستن بند کفش و ….

برای ارایهٔ تمرین‌ها می‌توانیم از طرح و نظر کودکان نیز استفاده نماییم.
پانتومیم باعث می‌شود ذهن شفاف و دقیق عمل کند همچنین کودکان را عادت می‌دهد تا هم ازحرکات بزرگ بدنی و هم از رفتارهای جزئی مؤثر استفاده کنند. (ماهیچه‌های بزرگ و کوچک کودکان تقویت می‌شود.) به این ترتیب در شخصیت سازی به آنها کمک می‌کند.

شخصیت سـازی

در بازی‌های ابتدایی کودکانه، کودک خود را به جای تمام آدم‌ها، حیوانات، و اشیا تصور می‌کند بازی‌های ابتدایی کودکان اساس شخصیت سازی در نمایش می‌باشد. این همزاد پنداری نه تنها در ارائه نمایش بسیار کمک کننده است، بلکه در زندگی واقعی کودک نیز تأثیر مهم و بسزایی دارد، از این طریق کودک با مردمان مختلف (از نظر شخصیتی و صنفی و ….) آشنا می‌شود، که این شناخت برای زندگی آیندهٔ او بسیار ارزشمند است. همچنین هر کدام از این شخصیت‌ها در شرایط و موقعیت‌های مختلف بررسی و تحلیل می‌شوند.

بـداهه پـردازی

در نمایش خلاق گفتار بداهه که در لحظه ساخته می‌شود، به جای کلام نوشته و حفظ شده استفاده می‌شود. برای بداهه پردازی خوب، کودکان نیاز دارند شخصیتی را که بازی می‌کنند، به طور کامل بشناسد. مربی، کودک را راهنمایی می‌کند تا چگونگی حرکت و نوع صدایی که شخصیت می‌تواند داشته باشد را پیدا کند همچنین برای بداهه پردازی، لازم است بررسی شود آن شخصیت در موقعیت‌های تعیین شده چه می‌گوید.
بعضی از تمرین‌های ساده که در آن حرکت و گفتار ترکیب می‌شوند، باید در مراحل ابتدایی کلاس‌های نمایش خلاق انجام شود.

در مورد کودکان خجالتی یا خیلی کوچک پانتومیم پیش از گفتار انجام می‌شود.
• ر هر مقطع سنی و هر برنامه، نمایش خلاق، انگیزش بسیار مهم دارد. انگیزش نه تنها برای ایجادعلاقه برای پانتومیم، حرکات ریتمیک یا یک بازی مهم است بلکه برای ایجاد فضای نمایش خلاق نیز لازم است.
نکته ضروری است که خالی از لطف نیست که خدمتون بگم این است که نمایش خلاق ، با سرعت و عجله پیش نمی‌رود. تشکیل این جلسات و زمانی که به آن اختصاص داده می‌شود درست مانند مدّت زمانی است که برای مهارت در درس ریاضی لازم است.
یکی از مواردی که درنمایش خلاق هست اجرای گروهی است .

• اجرای گروهی
• نمایش خلاق و ایفای نقش به صورت گروهی نیز قابل اجراست. می‌ توان کودکان را به گروه‌های مختلف تقسیم نمود و از هر گروه خواست تا یکی از روش‌ های نمایش خلاق و ایفای نقش را انجام دهند یا مثلا هر گروه یک شخصیت را بازی و وانمود می‌¬کنند.
• مثلا گروهی شخصیت پزشک، گروهی شخصیت نانوا در حال پختن و نان و … را بر عهده می‌گیرند

اجرای داستان به صورت نمایشی روشی بسیار مناسب برای رشد تخیل و خلاقیت کودک است. کودکی که در داستان نقشی را ایفا می‌کند، در مقایسه با کسی که فقط به آن گوش می‌دهد، درک عمیق‌تری از داستان پیدا می‌کند.
عروسک ‌گردانی برای نمایش خلاق و ایفای نقش
بازی عروسک‌ عروسک گردانی نیز از جمله سرگرمی‌هایی است که در قالب آن می‌توان خلاقیت کودک را پرورش داد.
در این بازی کودکان از طریق عروسک‌ ها به ایفای نقش می‌پردازند. کودکان با تکان دادن و صحبت کردن به جای عروسک‌ ها داستان را پیش می‌برند.
هم شیوه جالب اجرای این بازی و هم داستان‌ های آن می‌تواند برای کودکان جالب باشد

.
امیدوارم که مربیان و والدین از این مقاله نمایش خلاق تمام استفاده رو ببرند.
دوستار کودک و نوجوان سمیه مسکین